Maymun teoremi - antony Flew (yanilmisim tanri varmis'tan)

halka acik münazaralarimdan sonuncusu olan New York üniversitesindeki sempozyum Mayis 2004'te gerceklesti. diger katilimcilar israilli bilim adami ve basta The Science of God olmak üzere bilim ve dile ilgili cok satan kitaplarin yazari Gerald Schroeder ile Theism and Atheism adli eseri arkadasim Jack Smart ile Tanrinin varligi üzerine bir münazara niteliginde olan iskoc filozof Haldane'di.

konuyla ilgili herkesi sasirtacak bicimde, tartismanin en basinda bir Tanrinin varligini artik kabul ettigimi ilan ettim.

karsit görüslerin karsilikli olarak yogun bir degisimi olabilecek bu münazara, daha yüksek bir zekaya isaret ettigi görülen modern bilimdeki gelismelerin beraberce kesfine dönüstü.

sempozyum gösteriminde, spiker modern bilimdeki bütün büyük kesiflerin icinde en büyügünün tanri oldugunu öne sürdü.

bu sempozyumda bana, hayatin kaynagina dair son calismalarin yaratici bir zekanin etkinligine isaret edip etmedigi soruldugunda söyle dedim:

Evet, artik ettigini düsünüyorum...neredeyse tamamen DNA arastirmalari nedeniyle. DNA materyalinin yapmis oldugunu düsündügüm sey, (hayati) üretmek icin gerekli düzenlemelerin neredeyse inanilmaz karmasikligiyla, bu kadar akil almaz cesitlilikteki ögelerin bir arada calismasini saglamak icin isin icinde mutlaka zeka olmasi gerektigini göstermis olmasidir. söz konusu olan bircok ögenin korkunc karmasikligi ve bunlarin birlikte calisma sekillerinin korkunc inceligi. bu iki seyin dogru zamanda sans eseri bir araya gelmesi cok düsük bir ihtimal. bunlarin hepsi, bana zekanin eseriymis gibi görünen, ortaya cikan sonuclarin elde edilmesini saglayan bu müthis karmasiklik meselesidir.

Bu aciklama benim icin önemli bir yön degisikligini temsil ediyordu ancak yine de, felsefi hayatimin basindan beri benimsedigim prensiple de tutarliydi - iddianin götürdügü yere gitmek.

Gerry Schroeder'in "maymun teoremi" adini verdigim ayrintili cürütmesinden cok etkilenmistim. bircok bicim ve cesit halinde sunulan bu fikir, bircok maymunun bilgisayar klavyelerine rastgele vurarak sonunda bir Shakespear sonesini elde ettikleri analojisini kullanarak sans eseri ortaya cikan hayat ihtimalini savunuyordu.

Schroeder önce ingiliz ulusal sanat konseyinin gerceklestirdigi bir deneyden bahsetti. alti maymunun bulundugu bir kafese bir bilgisayar konuyor.

bilgisayara bir ay boyunca rast gele vurduktan (ve ayni zamanda onu bir tivalet olarak kullandiktan!) sonra maymunlar yazili elli kagit cikardilar. ama bunlarin hicbirinde tek bir kelime yoktu.

Schroeder, ingilizcedeki en kisa kelimenin bir harf olmasina (bir anlamina gelen "a" ve ben anlamina gelen "I") ragmen durumun bu oldugunu kaydetti.

"A", iki tarafinda da bosluk varsa bir kelime oluyordu. klavyede otuz karakter oldugunu düsünürsek (yirmi alti harf ve diger semboller) tek harfli bir kelime elde etme ihtimali 30 carpi 30 carpi 30, yani 27.000'dir. tek harfli bir kelime elde etme ihtimali 27.000'de birdir.

Schroeder daha sonra olasiliklari sone analojisine uyguladi. "bir shakespeare sonesi elde etme sansi nedir?" diye sordu.
söyle devam etti:

Bütün soneler ayni uzunluktadir. yapi itibariyle on dört misra olurlar. acilis misrasinin, "seni bir yaz gününe benzetebilirmiyim?" oldugunu bildigim soneyi sectim. harfleri saydim; bu sonede 488 harf bulunuyor.

klavyeyi tuslayarak 488 harfi "seni bir yaz gününe benzetebilirmiyim?" deki gercek sirada dizme ihtimali nedir? elde edeceginiz sonuc 26'nin kendisiyle 488 defa carpilmasidir- ya da 26 üzeri 488'dir. veya baska bir deyisle, 10 tabaninda, 10 üzeri 690'dir.

(simdi) evrendeki partiküllerin sayisi -kum taneleri degil, protonlar, elektronlar ve nötronlardan bahsediyorum- 10 üzeri 80'dir. on üzeri 80, 1'den sonra 80 sifir gelmesi demektir. on üzeri 690 ise 1'den sonra 690 sifir gelmesi demektir.

Evrende denemeleri yazmaya yetecek kadar partikül yoktur; 10 üzeri 600 katta bitersiniz!!!

bütün evreni alip onu bilgisayar ciplerine cevirirseniz -maymunlari unutun- ve bunlarin her biri bir gramin milyonda biri agirliginda olur ve her bir cip, farz edelim, bir saniyenin bir milyon katinda 488 deneme gerceklestirebilirse; bütün evreni bu mikrobilgisayar ciplerine dönüstürürseniz ve bu cipler bir saniyenin bir milyon katinda rastgele harfler olusturuyorsa (üretiyorsa), sürenin basindan itibaren elde edeceginiz deneme sayisi 10 üzeri 90 deneme olacaktir.

ve yine 10 üzeri 600 katta bitersiniz!!!
sans eseri bir sone elde etmeniz imkansizdir!
evrenin 10 üzeri 600 kat daha büyük olmasi gerekir.

BUNA RAGMEN DÜNYA MAYMUNLARIN BUNU HER SEFERINDE YAPABILECEGINI DÜSÜNÜYOR!!!